حدیث 47 باب الایمان، صحیح بخاری

حَدَّثَنَا أَحْمَدُ بْنُ عَبْدِ اللَّهِ بْنِ عَلِيٍّ الْمَنْجُوفِيُّ، قَالَ حَدَّثَنَا رَوْحٌ، قَالَ حَدَّثَنَا عَوْفٌ، عَنِ الْحَسَنِ، وَمُحَمَّدٍ، عَنْ أَبِي هُرَيْرَةَ، أَنَّ رَسُولَ اللَّهِ صلى الله عليه وسلم قَالَ ‏ "‏ مَنِ اتَّبَعَ جَنَازَةَ مُسْلِمٍ إِيمَانًا وَاحْتِسَابًا، وَكَانَ مَعَهُ حَتَّى يُصَلَّى عَلَيْهَا، وَيَفْرُغَ مِنْ دَفْنِهَا، فَإِنَّهُ يَرْجِعُ مِنَ الأَجْرِ بِقِيرَاطَيْنِ، كُلُّ قِيرَاطٍ مِثْلُ أُحُدٍ، وَمَنْ صَلَّى عَلَيْهَا ثُمَّ رَجَعَ قَبْلَ أَنْ تُدْفَنَ فَإِنَّهُ يَرْجِعُ بِقِيرَاطٍ ‏"‏‏.‏ تَابَعَهُ عُثْمَانُ الْمُؤَذِّنُ قَالَ حَدَّثَنَا عَوْفٌ عَنْ مُحَمَّدٍ عَنْ أَبِي هُرَيْرَةَ عَنِ النَّبِيِّ صلى الله عليه وسلم نَحْوَهُ‏.‏

از ابو هریره رضی الله عنه روایت است که رسول الله صلی الله علیه وسلم فرمودند:
«هر کس از روی ایمان و برای کسب پاداش الهی، جنازه مسلمانی را همراهی کند و با آن بماند تا بر او نماز خوانده شود و از دفنش فارغ گردند، او با دو قیراط پاداش باز می‌گردد که هر قیراط، مانند (کوه) اُحُد است. و هر کس (فقط) بر جنازه نماز بخواند و پیش از آنکه دفن شود بازگردد، او با یک قیراط پاداش باز می‌گردد.»
(در ادامه سند) عثمان المؤذن این روایت را تأیید کرده و گفته است که عوف از محمد از ابوهریره رضی الله عنه از پیامبر صلی الله علیه وسلم مانند همین حدیث را روایت کرده است.

این حدیث، فضیلت و پاداش بزرگ یکی از حقوق مهم مسلمان بر برادر مسلمانش، یعنی شرکت در مراسم تدفین او را بیان می‌کند.

شروط پاداش: پیامبر صلی الله علیه وسلم در همان ابتدا، دو شرط مهم را برای کسب این پاداش عظیم ذکر می‌کنند:

ایماناً: یعنی این کار را از روی ایمان و باور به اینکه این عمل، جزئی از دستورات دین و مورد رضایت الله جل جلاله است، انجام دهد.
احتساباً: یعنی نیتش خالصانه برای کسب اجر و پاداش از الله جل جلاله باشد، نه برای خودنمایی، تعریف و تمجید مردم یا ملاحظات اجتماعی.
دو سطح از پاداش:

یک قیراط پاداش: برای کسی که حداقلِ وظیفه را انجام می‌دهد؛ یعنی در نماز جنازه شرکت می‌کند. این خود یک پاداش بسیار بزرگ است.
دو قیراط پاداش: برای کسی که حق برادری را کامل‌تر ادا می‌کند؛ یعنی علاوه بر شرکت در نماز، جنازه را تا قبرستان همراهی کرده و تا پایان مراسم تدفین حضور دارد.
عظمت پاداش (قیراط): برای اینکه صحابه و ما بزرگی این پاداش را درک کنیم، پیامبر صلی الله علیه وسلم از یک مثال ملموس استفاده می‌کنند. ایشان هر "قیراط" را به کوه اُحُد تشبیه می‌کنند. کوه احد، کوهی بسیار بزرگ و شناخته‌شده در نزدیکی مدینه است. این تشبیه نشان می‌دهد که پاداش این عمل، اجر و ثوابی فوق‌العاده سنگین و عظیم در ترازوی اعمال انسان است.