صحیح بخاری

درباره این کتاب:

کتاب صحیح بخاری یکی از معتبرترین و مهم‌ترین کتاب‌های حدیث در جهان اسلام است که جایگاهی بی‌نظیر در میان مسلمانان اهل سنت دارد. این کتاب به دست امام محمد بن اسماعیل بخاری (۱۹۴–۲۵۶ هجری قمری) گردآوری شده و به عنوان اصحّ الکتب بعد از قرآن کریم شناخته می‌شود.

معرفی اجمالی:

نام کتاب: الجامع الصحیح المختصر من أمور رسول الله صلی الله علیه وسلم وسننه وأیامه

نام رایج: صحیح بخاری

مولف: امام محمد بن اسماعیل بخاری

زبان اصلی: عربی

تعداد احادیث: حدود ۷۲۷۵ حدیث با تکرار؛ بدون تکرار حدود ۲۶۰۰ حدیث

موضوعات: عقاید، عبادات، معاملات، اخلاق، تاریخ، سیره پیامبر (ص)، و بسیاری از مسائل فقهی و اجتماعی

انگیزه تألیف:
امام بخاری در دوران جوانی تصمیم گرفت تنها احادیث صحیح و معتبر پیامبر اسلام (ص) را گردآوری کند. او در سفری گسترده به شهرهای مختلف مانند مکه، مدینه، کوفه، بغداد، شام، مصر و نیشابور رفت تا این احادیث را با دقت از علمای بزرگ عصر خود فراگیرد.

روش کار بخاری در انتخاب احادیث:
یکی از ویژگی‌های ممتاز صحیح بخاری، دقت سخت‌گیرانه مؤلف در پذیرش حدیث است. او شروط زیر را برای صحت حدیث در نظر می‌گرفت:

اتصال سند: هر راوی باید مستقیماً از راوی قبلی حدیث را شنیده باشد.

عدالت راویان: همه راویان باید دارای ایمان، صداقت، دیانت و شهرت به وثاقت باشند.

ضبط دقیق: راوی باید قدرت حفظ و انتقال دقیق حدیث را داشته باشد.

عدم شذوذ: حدیث نباید با احادیث معتبرتر در تضاد باشد.

عدم علت پنهان: حدیث نباید دارای اشکال مخفی باشد که به صحت آن لطمه بزند.

ساختار کتاب:
صحیح بخاری در قالب کتاب‌ها (کتب) و باب‌ها تنظیم شده است. در هر کتاب، موضوعی خاص بررسی می‌شود و در هر باب، چند حدیث مرتبط با آن موضوع آمده است.

جایگاه در میان مسلمانان:
صحیح بخاری پس از قرآن، مورد اعتمادترین منبع اسلامی نزد اهل سنت است. علمای بزرگ از گذشته تا امروز این کتاب را مرجع اصلی در فقه، عقیده و سیره دانسته‌اند. در بسیاری از حوزه‌های علمیه و دانشگاه‌های اسلامی، تدریس و شرح این کتاب یکی از پایه‌های اصلی آموزش است.

ترجمه و شرح:
صحیح بخاری به زبان‌های مختلفی از جمله فارسی، اردو، انگلیسی، ترکی و اندونزیایی ترجمه شده است. همچنین ده‌ها شرح مفصل بر آن نوشته شده که از جمله مهم‌ترین آن‌ها می‌توان به موارد زیر اشاره کرد:

فتح الباری اثر ابن حجر عسقلانی (مهم‌ترین شرح صحیح بخاری)

عمدة القاری اثر بدرالدین عینی

إرشاد الساری اثر قسطلانی