حدیث 28 باب الایمان، صحیح بخاری

حَدَّثَنَا قُتَيْبَةُ، قَالَ حَدَّثَنَا اللَّيْثُ، عَنْ يَزِيدَ بْنِ أَبِي حَبِيبٍ، عَنْ أَبِي الْخَيْرِ، عَنْ عَبْدِ اللَّهِ بْنِ عَمْرٍو، أَنَّ رَجُلاً، سَأَلَ رَسُولَ اللَّهِ صلى الله عليه وسلم أَىُّ الإِسْلاَمِ خَيْرٌ قَالَ ‏ "‏ تُطْعِمُ الطَّعَامَ، وَتَقْرَأُ السَّلاَمَ عَلَى مَنْ عَرَفْتَ وَمَنْ لَمْ تَعْرِفْ ‏"‏‏.‏

از عبدالله بن عمرو رضی الله عنهما روایت است که مردی از رسول الله صلی الله علیه وسلم پرسید: «کدام (خصلت در) اسلام بهتر است؟» ایشان فرمودند: «اینکه به دیگران طعام دهی و بر هر کسی که می‌شناسی و نمی‌شناسی، سلام کنی.»

این حدیث گهربار، پاسخی جامع و بسیار کاربردی به یک سؤال اساسی است: چگونه می‌توان به بهترین شکل، مسلمانی خود را در عمل نشان داد؟

سؤال مهم: مردی نزد پیامبر صلی الله علیه وسلم می‌آید و نمی‌‌پرسد "اسلام چیست؟"، بلکه می‌پرسد "بهترین اسلام کدام است؟"، یعنی به دنبال برترین و نیکوترین اعمالی است که یک مسلمان می‌تواند انجام دهد تا به کمال نزدیک‌تر شود.
پاسخ اول: طعام دادن (تُطْعِمُ الطَّعَامَ): اولین توصیه‌ی پیامبر صلی الله علیه وسلم، یک عمل اجتماعی و مادی است. "طعام دادن" فقط به معنای سیر کردن یک گرسنه نیست، بلکه نمادی از سخاوت، مهربانی، و احساس مسئولیت نسبت به دیگران است. این عمل شامل کمک به فقرا، میزبانی از مهمان، حمایت از همسایه و رسیدگی به نیازهای مادی جامعه می‌شود. این نشان می‌دهد که بهترین اسلام، اسلامی است که به درد دیگران می‌خورد و در جامعه تأثیر مثبت مادی دارد.
پاسخ دوم: سلام کردن همگانی (وَتَقْرَأُ السَّلاَمَ عَلَى مَنْ عَرَفْتَ وَمَنْ لَمْ تَعْرِفْ): دومین توصیه‌ی ایشان، یک عمل اخلاقی و معنوی است. "سلام" فقط یک کلمه‌ی عادی برای شروع گفتگو نیست؛ بلکه یک دعاست. "السلام علیکم" یعنی "سلامتی و آرامش (از جانب الله) بر شما باد". نکته کلیدی در اینجاست: "...بر کسی که می‌شناسی و نمی‌شناسی." این دستور، تکبر و خودخواهی را از بین می‌برد. انسان را وادار می‌کند تا برای همه، دوست و غریبه، خیر و امنیت بخواهد. این کار باعث گسترش محبت، فروتنی و برادری در کل جامعه می‌شود و دیوارهای جدایی بین افراد را فرو می‌ریزد.
چرا این دو عمل با هم ذکر شدند؟ زیرا اسلام کامل، هم جنبه مادی و عملی (حقوق مردم و کمک به آنها) را در بر می‌گیرد و هم جنبه اخلاقی و معنوی (تواضع، خیرخواهی و ایجاد آرامش روانی در جامعه).