حدیث 12 باب الایمان، صحیح بخاری

حَدَّثَنَا عَمْرُو بْنُ خَالِدٍ، قَالَ حَدَّثَنَا اللَّيْثُ، عَنْ يَزِيدَ، عَنْ أَبِي الْخَيْرِ، عَنْ عَبْدِ اللَّهِ بْنِ عَمْرٍو ـ رضى الله عنهما ـ أَنَّ رَجُلاً، سَأَلَ النَّبِيَّ صلى الله عليه وسلم أَىُّ الإِسْلاَمِ خَيْرٌ قَالَ ‏ "‏ تُطْعِمُ الطَّعَامَ، وَتَقْرَأُ السَّلاَمَ عَلَى مَنْ عَرَفْتَ وَمَنْ لَمْ تَعْرِفْ ‏"‏‏.‏

از عبدالله بن عمرو (رضی الله عنهما) روایت است که مردی از پیامبر (صلی الله علیه وسلم) پرسید:

«کدام اسلام (یا کدام عمل در اسلام) بهتر است؟»

ایشان فرمودند: «اینکه غذا بدهی، و به هر کس که می‌شناسی و نمی‌شناسی، سلام کنی.»

در این حدیث، پیامبر اکرم (صلی الله علیه وسلم) در پاسخ به سوال "بهترین اسلام چیست؟"، به جای اشاره به یک عبادت فردی، دو عمل کلیدی اجتماعی را معرفی می‌کنند که هر دو، پایه‌های محبت، تواضع و همبستگی را در جامعه اسلامی بنا می‌کنند.

۱. تُطْعِمُ الطَّعَامَ (اینکه غذا بدهی):

نماد سخاوت و مهربانی: اولین عملی که پیامبر (صلی الله علیه وسلم) به عنوان "بهترین" معرفی می‌کنند، اطعام کردن و غذا دادن به دیگران است. این عمل، یکی از بارزترین نمونه‌های سخاوت و همدردی با دیگران است.
فراتر از رفع گرسنگی: غذا دادن تنها برای رفع نیاز اولیه یک انسان نیست، بلکه باعث ایجاد محبت در دل‌ها می‌شود. وقتی شما به کسی طعام می‌دهید، در واقع به او احترام گذاشته و برایش ارزش قائل شده‌اید. این عمل، قلب‌ها را به هم نزدیک می‌کند و کینه‌ها را از بین می‌برد.
عملی فراگیر: این عمل می‌تواند شامل غذا دادن به فقرا، مهمان‌نوازی، کمک به همسایه و حتی سهیم شدن در غذای خود با یک دوست یا همکار باشد.
۲. وَتَقْرَأُ السَّلاَمَ عَلَى مَنْ عَرَفْتَ وَمَنْ لَمْ تَعْرِفْ (و به هر که می‌شناسی و نمی‌شناسی سلام کنی):
این بخش، یک اصل طلایی در روابط اجتماعی اسلام است.

"السلام" نام خداست: "السلام" یکی از نام‌های زیبای خداوند (جل جلاله) است و به معنای "صلح و امنیت" می‌باشد. وقتی شما به کسی "السلام علیکم" می‌گویید، در واقع برای او دعای سلامتی، رحمت و برکت از جانب خداوند می‌کنید و به او اعلام می‌کنید که «شما از جانب من در صلح و امنیت کامل هستید.»
شکستن تکبر و غرور: قیدِ "بر هر که می‌شناسی و نمی‌شناسی" نکته کلیدی این دستور است. سلام کردن به دوستان و آشنایان کار آسانی است، اما سلام کردن به غریبه‌ها، به افراد پایین‌تر از خود از نظر اجتماعی یا مالی، نیازمند تواضع و فروتنی واقعی است. این عمل، تکبر را در وجود انسان از بین می‌برد.
ایجاد جامعه‌ای امن و دوستانه: تصور کنید در جامعه‌ای زندگی می‌کنید که همه با چهره‌ای گشاده به یکدیگر سلام می‌کنند. چنین جامعه‌ای سرشار از حس امنیت، برادری، و صمیمیت خواهد بود و بیگانگی و ترس از بین خواهد رفت.
چرا این دو عمل با هم ذکر شده‌اند؟
پیامبر (صلی الله علیه وسلم) این دو عمل را با هم ذکر کردند، زیرا این دو، مکمل یکدیگر در ساختن یک جامعه سالم هستند:

اطعام طعام: سخاوت مادی و عملی است.
سلام کردن: سخاوت اخلاقی و اجتماعی است. یک مسلمان برتر، هم با مال خود (در حد توان) و هم با اخلاق خود (که هزینه‌ای ندارد) به دیگران خیر می‌رساند و قلب‌ها را به دست می‌آورد.